Trong những năm gần đây, thủy tinh thể đa tiêu điểm đã trở thành một lựa chọn thay thế thấu kính tự nhiên phổ biến. Đây cũng là thấu kính tiêu chuẩn cho phẫu thuật thủy tinh thể. Với khả năng lấy nét độ sâu, đa tiêu điểm, người bệnh được cải thiện tầm nhìn rõ nét, giảm sự lệ thuộc vào kính mắt. Mọi thông tin chi tiết về chức năng, tuổi thọ và độ bền của thấu kính đa tiêu cự sẽ được chia sẻ trong bài viết dưới đây.
Thuỷ tinh thể đa tiêu điểm là gì?
Thủy tinh thể đa tiêu điểm (multifocal lens) là một thấu kính nội nhãn với nhiều tiêu điểm cho phép bệnh nhân có tầm rõ nét ở khoảng cách rộng hơn. Bệnh nhân sẽ có thể nhìn thấy các vật thể ở khoảng cách gần, trung bình hoặc xa.
Sự ra đời của thủy tinh thể đa tiêu điểm (hay còn gọi là thủy tinh thể đa tiêu cự) cung cấp tùy chọn thay thế tiên tiến kèm nhiều lợi ích cho những bệnh nhân mong muốn có tầm nhìn tốt hơn và mang đến nhiều ưu điểm vượt trội:
- Tầm nhìn rõ ràng ở nhiều khoảng cách
- Giảm sự lệ thuộc vào kính, thậm chí không cần đeo kính
- Cải thiện tình trạng vĩnh viễn
- Chất liệu an toàn, hoạt động với đầy đủ công năng
- Vùng quang học của thủy tinh thể đa tiêu cự được xử lý đặc biệt
Cấu tạo của thuỷ tinh thể đa tiêu điểm
1. Bộ phận
Thủy tinh thể đa tiêu cự sau khi được cấy ghép vào mắt thay thế cho thấu kính tự nhiên bị đục trước đó nằm ở vị trí trung tâm của mắt. Lúc này thấu kính đa tiêu cự nằm ở phía trong nhãn cầu, đằng sau là dịch kính và được cố định bằng hệ thống dây chằng Zinn. [1]
2. Hình dạng
Các loại thủy tinh thể đa tiêu cự thường có phần trung tâm hình tròn, bề mặt trước hình cầu và thiết kế móc ở 2 đầu. Đa số các loại thấu kính đa tiêu cự được thiết kế có hình dáng giống với thấu kính tự nhiên của mắt tới 99% và chúng cũng có sự đa dạng về kích thước để lựa chọn cho từng trường hợp.
3. Màu sắc
Cũng giống như thủy tinh thể tự nhiên, thủy tinh thể đa tiêu cự có màu trắng trong suốt, cũng có một số loại màu vàng, trọng lượng nhẹ, thường được làm bằng chất liệu acrylic ưa nước hoặc kỵ nước.
Thuỷ tinh thể đa tiêu điểm hoạt động thế nào?
Thủy tinh thể đa tiêu cự được thiết kế để phân chia ánh sáng thành các tiêu điểm khác nhau. Sau khi ánh sáng tập trung đi vào giác mạc, qua đồng tử và được truyền hình ảnh đến não bộ. Lúc này hệ thống não bộ sẽ phân tích và giúp người bệnh nhìn thấy hình ảnh một cách rõ nét nhất.
Tuổi thọ và độ bền thủy tinh thể đa tiêu điểm
Độ bền của thủy tinh thể đa tiêu cự thường cao hơn so với thấu kính tự nhiên của mắt. Chúng được tạo ra từ chất liệu tốt, an toàn, tuổi thọ cao. Người bệnh có thể sử dụng thủy tinh thể nhân tạo suốt cả cuộc đời mà không cần phải thay thế. Ngoại trừ những trường hợp tác động do chấn thương, lệch vị trí sau phẫu thuật hoặc theo mong muốn của người bệnh.
Thủy tinh thể đa tiêu cự có tuổi thọ cao, bền bỉ với thời gian
Các loại thuỷ tinh thể đa tiêu điểm tốt nhất và phổ biến
Trên thị trường hiện có nhiều loại thủy tinh thể đa tiêu cự, nhưng được đánh giá tốt, an toàn và phổ biến hiện nay thì có 3 loại [2]:
- Thuỷ tinh thể 2 tiêu cự giúp bệnh nhân nhìn rõ ở khoảng cách xa và gần mà không cần phải đeo kính. Tại bệnh viện Mắt Sông Cầu đang sử dụng 2 loại thuỷ tinh thể 2 tiêu cự gồm có Artis PLM sản xuất của Pháp và Diff Aay sản xuất của Đức.
- Thuỷ tinh thể 3 tiêu giúp bệnh nhân nhìn rõ khoảng cách xa, trung gian và gần mà không cần phải đeo kính. Tại bệnh viện Mắt Sông Cầu đang sử dụng 2 loại thuỷ tinh thể 2 tiêu cự gồm có EDEN sản xuất của Thuỵ Sỹ và Pod - F sản xuất của Bỉ.
- Thuỷ tinh thể 5 tiêu cự ( Intencity ) được phân phối bởi Hanita Lenses Hãng sản xuất thiết bị y tế của Israel
Intensity: 5 tiêu cự, 12 bước chuyển siêu mịn
IOL Intensity sở hữu một cấu trúc đặc biệt, mang lại dải thị lực liền mạch và liên tục trong toàn bộ khoảng nhìn của bệnh nhân. Với tổng cộng 12 bước chuyển siêu mịn, cho tầm nhìn liên tục từ 40 - 60 - 80 - 133cm cho tới vô cực, ứng với đó là 5 tiêu cự: gần, tăng cường gần, trung gian, tăng cường xa và xa. Các công suất bổ sung theo các tiêu cự lần lượt là +3.00, +2.00, +1.50, +0.90 và ∞ , tương ứng với các mức độ điều tiết khác nhau ở khoảng cách khác nhau. Từ đó giúp bệnh nhân dễ dàng thực hiện mọi hoạt động hàng ngày: sử dụng điện thoại, máy tính, xem tivi, nấu ăn, lái xe và chơi golf.
Chức năng của thuỷ tinh thể đa tiêu điểm là gì?
Thủy tinh thể đa tiêu cự sẽ đảm nhiệm toàn bộ chức năng của thấu kính tự nhiên khi chúng bị thay thế. Thấu kính đa tiêu sẽ giúp hội tụ ánh sáng trên võng mạc, bộ phận này sẽ có nhiệm vụ gửi tín hiệu lên não và giúp người bệnh nhìn hình ảnh một cách rõ ràng, sắc nét và chân thực ở nhiều khoảng cách khác nhau.
Khi nào cần đặt thuỷ tinh thể đa tiêu điểm?
Nếu như thủy tinh thể đơn tiêu cự chỉ giúp người bệnh nhìn cố định ở một khoảng cách thì thấu kính đa tiêu giúp họ tầm nhìn của họ được linh động trong nhiều khoảng cách. Do đó, ngày càng có nhiều người lựa chọn đặt thủy tinh thể đa tiêu cự cho phẫu thuật cấy ghép. Đây cũng chính là thấu kính thích hợp với những người bị đục thủy tinh thể, mắc tật khúc xạ, thị lực mờ do tuổi tác và sự lão hóa của cơ thể.
Thấu kính đa tiêu cự mang đến nhiều lợi ích, giúp người bệnh giảm sự phụ thuộc vào kính
Đối tượng chỉ định phương pháp đặt thuỷ tinh thể đa tiêu điểm
1. Chỉ định
- Người bị đục thủy tinh thể
- Người có nhu cầu nhìn ở nhiều khoảng cách
- Người mắc tật khúc xạ về mắt như cận thị, loạn thị hoặc lão thị
- Trường hợp mắt khỏe, không mắc các bệnh lý về mắt
2. Chống chỉ định
- Người bị thoái hóa điểm vàng
- Trường hợp bị tăng nhãn áp
- Không khuyến thích với người đòi hỏi thị lực tuyệt đối bởi sau phẫu thuật bạn có thể gặp phải quầng sáng xung quanh ảnh hưởng đến việc lái xe ban đêm
Các rủi ro ảnh hưởng tới chức năng thuỷ tinh thể đa tiêu điểm
Sau khi được cấy ghép vào mắt, thủy tinh thể đa tiêu cự hoạt động giống như thấu kính tự nhiên của mắt và đây được đánh giá là một phương pháp an toàn. Tuy nhiên, mọi phẫu thuật sẽ tiềm ẩn những nguy cơ biến chứng ảnh hưởng tới chức năng của thấu kính đa tiêu.
- Ngứa mắt, chảy nước mắt: Tình trạng khó chịu vùng mắt, cộm mắt, chảy nước mắt hay mắt sưng đỏ có thể xảy ra sau phẫu thuật làm ảnh hưởng đến chức năng thủy tinh thể khiến người bệnh nhìn mờ hoặc không cảm thấy thoải mái. Tuy nhiên, đây là phản ứng không đáng lo ngại, chúng sẽ hết sau một vài ngày.
- Tầm nhìn mờ: Thời gian đầu sau phẫu thuật, thị lực của người bệnh chưa khôi phục hẳn nên khi nhìn sẽ thấy hơi mờ. Nhưng sau một thời gian vết thương lành hẳn, mắt ổn định trở lại, tầm nhìn sẽ rõ ràng và sắc nét hơn.
- Đục bao sau: Hiện tượng xảy ra khi sau khoảng thời gian dài thay thủy tinh thể, có thể nhiều tháng hoặc nhiều năm. Chúng còn được gọi là thủy tinh thể thứ phát.
Quy trình phẫu thuật thuỷ tinh thể đa tiêu điểm
Quy trình phẫu thuật thủy tinh thể đa tiêu cự được thực hiện gồm 3 bước: Trước, trong và sau phẫu thuật.
1. Trước phẫu thuật
Bác sĩ nhãn khoa sẽ trực tiếp thăm khám, tư vấn và kiểm tra tình trạng mắt của bệnh nhân để tìm kiếm các yếu tố nguy cơ liên quan đến đục thủy tinh thể như (bệnh võng mạc, tiểu đường, tăng nhãn áp, dị tật giác mạc…)
Người bệnh được kiểm tra sinh trắc học như đo chiều dài của mắt, độ cong và đường kính giác mạc, chụp bản đồ giác mạc, chụp cắt lớp quang học… Sau đó đưa ra những đánh giá trước phẫu thuật và lựa chọn thấu kính ta tiêu cự phù hợp với bệnh nhân.
2. Tiến hành phẫu thuật
- Bác sĩ nhãn khoa sẽ sử dụng thiết bị phẫu thuật chuyên dụng rạch một đường siêu nhỏ 1,8 – 2,2 mm ở giác mạc
- Thực hiện bơm một loại gel nhớt vào khoang trước của mắt giúp bảo vệ bề mặt bên trong của giác mạc, làm giãn đồng tử, duy trì không gian nội nhãn và tạo cho việc cấy ghép thủy tinh thể diễn ra thuận lợi trong suốt quá trình phẫu thuật
- Tiến hành mổ phaco nhằm phá hủy thủy tinh thể bị đục, bằng dụng cụ chuyên dụng bác sĩ sẽ phân chúng thành những mảnh nhỏ và sử dụng đầu hút để hút sạch các nhân ra bên ngoài.
- Tiếp theo, thủy tinh thể đa tiêu được đặt vào một ống chuyên dụng cho phép nó được cấy vào mắt một cách có kiểm soát mà không làm rộng vết mổ.
- Cuối cùng, bác sĩ sẽ bơm thêm nước để cân bằng sinh học, vết thương nhỏ sẽ tự lành mà không cần khâu
Phẫu thuật được thực hiện bởi các chuyên gia, bác sĩ đầu ngành
3. Sau phẫu thuật
Phẫu thuật thay thế thủy tinh thể thường chỉ mất khoảng 10 – 20 phút và không gây đau đớn. Bệnh nhân được đưa về phòng chăm sóc hậu phẫu nghỉ ngơi và theo dõi sau phẫu thuật.
Chăm sóc thuỷ tinh thể đa tiêu điểm như thế nào?
Sau phẫu thuật đục thủy tinh thể, quá trình hồi phục sẽ diễn ra trong vòng vài ngày. Ban đầu, tầm nhìn của người bệnh sẽ hơi mờ, nhưng sau khi vết thương đã lành hẳn thị lực của người bệnh sẽ được khôi phục. Lúc này người bệnh cần có chế độ chăm sóc và tuân thủ theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ để thấu kính đa tiêu cự có thể hoạt động hết chức năng, nhiệm vụ của nó.
- Nhỏ mắt theo chỉ định của bác sĩ để tránh nhiễm trùng, giảm viêm và kiểm soát nhãn áp
- Đeo kính râm che mắt trong vài ngày đầu sau phẫu thuật để bảo vệ mắt khỏi những tác động của môi trường như khói bụi, tia cực tím…
- Tránh dụi tay lên mắt
- Các hiện tượng ngứa ngáy, khó chịu vùng mắt, sưng hoặc đỏ mắt là phản ứng tự nhiên, tình trạng này sẽ hết sau vài ngày
- Bôi thuốc kháng viêm hoặc uống thuốc theo đơn của bác sĩ
- Tránh để mắt tiếp xúc với xà phòng, sữa rửa mặt,… thời gian đầu sau phẫu thuật
- Trang điểm, kẻ mắt, sử dụng phấn mắt, mascara… cũng nên tránh thực hiện cho đến khi mắt ổn định hẳn
- Tránh chơi thể dục, thể thao quá sớm, đặc biệt là các môn thể thao như bơi lội, đá bóng, nâng tạ…
- Tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để theo dõi quá trình hồi phục của mắt
Hãy liên hệ với Bệnh Viện Mắt Sông Cầu khi có những thắc mắc liên quan đến các vấn đề về mắt hoặc cách lựa chọn thủy tinh thể nhân tạo phù hợp để có kết quả tốt nhất.
------------------
BỆNH VIỆN MẮT SÔNG CẦU
"Lắng nghe để thấu hiểu"
Địa chỉ: 221 Ngô Gia Tự, Suối Hoa, Tp Bắc Ninh.
Hotline: 0855.949.559
Fanpage 1: http://fb.com/benhvienmatsongcau
Fanpage 2: https://www.facebook.com/matsongcau.vn
Google Maps: https://goo.gl/maps/5gyynoQgLRCFhzQ68
Website: www.matsongcau.vn
Zalo OA: https://zalo.me/3724173221175793108